19/3/09

Σπατάλη και νέο δημόσιο management


Από τη χθεσινή Ελευθεροτυπία:

......"Παρά την πρωθυπουργική δέσμευση, της 4ης Οκτωβρίου 2006, «περί περιορισμού της κρατικής σπατάλης», από τον μήνα εκείνο έως και τον Ιανουάριο φέτος η κυβέρνηση άλλα εποίησε: Μέσω 81 νόμων συστάθηκαν 386 νέες δημόσιες υπηρεσίες, 5.641 θέσεις προσωπικού, ενώ συγκροτήθηκαν και 37 νέες αμειβόμενες επιτροπές. Ο κρατικός κορβανάς, σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, επιβαρύνθηκε συνολικά κατά 146.240.688 ευρώ.
Κι αν υπολογιστεί τι έχει γίνει από τον Μάρτιο του 2004, όταν η Ν.Δ. ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας, προκύπτουν στο σύνολο 695 νέες δημόσιες υπηρεσίες, 11.443 νέες θέσεις προσωπικού και 467 αμειβόμενες νέες επιτροπές. Οι υπολογισμοί ανήκουν στον βουλευτή του ΠΑΣΟΚ Φ. Πετσάλνικο......"
----
Τα παραπάνω αποτελούν (άλλη μία) τυπική όψη της δημόσιας σπατάλης, του πελατειακού κράτους, της ανύπαρκτης κοινωνικής λογοδοσίας και -βέβαια- της "κούφιας επανίδρυσης του κράτους". Ωστόσο, αποτελούν και ένα ισχυρό κίνητρο για μία πολιτική συζήτηση για την αναμόρφωση της διαδικασίας κατάρτισης και ελέγχου του προϋπολογισμού.
Η κατανομή των κονδυλίων στους διάφορους λογαριασμούς/τομείς ικανοποιούν -κυρίως- κριτήρια πολιτικής σκοπιμότητας και αποτυπώνουν σε μεγάλο βαθμό την κατανομή της πολιτικής-διαπραγματευτικής ισχύος μεταξύ των διαφορετικών Υπουργών (τουλάχιστον στις μη ανελαστικές δαπάνες), ενώ πολύ λιγότερο ικανοποιούν κριτήρια οικονομικής αποτελεσματικότητας (που πάνε τα λεφτά, πιάνουν τόπο;). Ως προς τον έλεγχο του προϋπολογισμού, από την κοινοβουλευτική διαδικασία προκύπτει ότι η βασική μέριμνα, πέρα από τη δεδομένη πολιτική αντιπαράθεση, είναι ένας τυπικός έλεγχος της νομιμότητας. Τα ζήτηματα του τελικού αποτελέσματος, της αποδοτικότητας και της οικονομικής σκοπιμότητας των δαπανών δεν ενδιαφέρουν. Αυτό που κάνει μία απλή οικονομική μονάδα (π.χ ένα νοικοκυριό), δηλαδή μία στοιχειώδη ανάλυση κόστους-οφέλους και έναν έλεγχο για τα αποτελέσματα της δαπάνης της (που ξόδεψε τα λεφτά, έπιασαν τόπο, θα τα ξαναξοδέψει έτσι ή όχι;), φαίνεται να αδυνατεί (αποφεύγει) να κάνει το κράτος. Τελικά, ποιος πολίτης έχει επαρκή γνώση για το πώς ξοδεύονται τα χρήματα που αποδίδει ως φόρο, με ποια κριτήρια και με ποια αποτελέσματα; Μπορεί κάποιος να μας πει ποια είναι η οικονομική και κοινωνική προστιθέμενη αξία της "βιομηχανίας των επιτροπών και των νέων δημόσιων υπηρεσιών" που έστησε η Ν.Δ.;
Δίχως ένα νέο δημόσιο management, με αυστηρό έλεγχο των δαπανών και ουσιαστική σύνδεσή τους με τα τελικά αποτελέσματα, η σπατάλη και η αναποτελεσματικότητα του Δημόσιου Τομέα δεν θεραπεύονται. Ωστόσο, αυτές οι τομές απαιτούν ισχυρές συγκρούσεις. Συγκρούσεις με κατεστημένα συμφέροντα στον δημόσιο τομέα, με την βολεμένη παρασιτική οικονομία των προμηθευτών, με την πολιτική μετριοκρατία, με την κρατικοδίαιτη -αλά ελληνικά- κοινωνία των πολιτών,με την κυρίαρχη νεοελληνική κουλτούρα της δημοσιολαγνείας και των πελατειακών σχέσεων.

10 comments:

QwfwqN on 19 Μαρτίου 2009 στις 11:34 μ.μ. είπε...

Οι εταίροι μας, ήδη από τα χρόνια της κυβέρνησης Σημίτη, ζητούσαν κάθε νομοθέτημα να συνοδεύεται από μια έκθεση για τις οικονομικές επιπτώσεις της κάθε ρύθμισης -κάτι ανάλογο θα έπρεπε να γίνεται και μετά από κάποιο διάστημα εφαρμογής του νόμου...
Ζητούσαν, δηλαδή, ό,τι κάνει κάθε νοικοκυριό που σέβεται τον εαυτό του: μετράει πόσα θα ξοδέψει και τι όφελος θα έχει (που μπορεί να μην είναι οικονομικό αλλά, π.χ. ευρύτερα κοινωνικό). Εμείς όμως, που ως γνωστός χτίζαμε παρθενώνες όταν οι άλλοι τρώγαν βελανίδια, αυτά τα θεωρήσαμε κουραφέξαλα και προτιμήσαμε να εστιάσουμε στις πελατειακές επιπτώσεις...

katerina on 20 Μαρτίου 2009 στις 12:42 π.μ. είπε...

Καλησπέρα Πασχάλη, σκέψου ότι υπάρχει και Πρωθυπουργική εγκυκλιος, που προσπαθεί να εντάξει την λογική παλιας ευρωπαικής οδηγίας για impact assessment, στο ελληνικό τουρλουμπούκι της ελληνικής δημόσια διοικησης. Δεν θέλω να σου πω ότι βρισκεται κατα δεκάδες στα καλαθια απορριμάτων όλων. Ο δεν Πρωθυπουργός...είπε ...ε, παιδια, έπρεπε, κάναμε και την πλάκα μας, λέμε και καμια ....... να περάσει η ώρα.
Λοιπόν το συστημα έχει τρεις πυλώνες. Βολευουμε στελεχιακά τα κομματικά μας στελεχη, αν δνε φτάνουν οι οργανισμοί, δημιουργούμε και άλλους, μεχρι να τους βολέψουμε όλους.
Μετά διορίζουμε τα παιδιά των κομματικών μας φίλων και τέλεος δημιουργουμε αναγκες προμηθειών, αναλογα με το τι εμπορευοντια οι φίλοι μας.
Ότι περισσεψει...στραγάλια...
Επειδή δνε περισσευει...δανειζόμαστε....γιατί η φιλια Πασχαλη μου...ειναι πάνω απο όλα σε αυτήν την άτιμη την κενωνία...

Χρήστος Χαρακοπίδης on 20 Μαρτίου 2009 στις 1:03 π.μ. είπε...

"Τελικά, ποιος πολίτης έχει επαρκή γνώση για το πώς ξοδεύονται τα χρήματα που αποδίδει ως φόρο, με ποια κριτήρια και με ποια αποτελέσματα; Μπορεί κάποιος να μας πει ποια είναι η οικονομική και κοινωνική προστιθέμενη αξία της "βιομηχανίας των επιτροπών και των νέων δημόσιων υπηρεσιών" που έστησε η Ν.Δ.;"
Πασχάλη , το πρώτο πράγμα που μου έρχεται στο μυαλό είναι ότι όλες αυτές οι Επιτροπές αποτελούν τη "νόμιμη" διαδικασία, με την οποία μεταβιβάζεται Δημόσιο χρήμα στους "εκλεκτούς" της Ν.Δ. Πρόκειται για το μηχανισμό διανομής των λαφύρων μετά τις εκλογές. Δεν μπορεί να περιμένει κανείς προστιθέμενη αξία απο τέτοιες επιτροπές.

OnWine on 20 Μαρτίου 2009 στις 6:19 μ.μ. είπε...

Μου κάνει ειλικρινά εντύπωση που ...ανακαλύψατε το προσφιλές σπορ ΟΛΩΝ των Ελληνικών κυβερνήσεων από ...δημιουργίας ελληνικού κράτους, μόλις σήμερα!

ΠΑΝΤΑ υπήρχε το πρόβλημα των "ημετέρων"... και οι ημέτεροι διορίζονται μέσω επιτροπων, διοικητικών συμβουλίων άχρηστων κτατικών ή ημικρατικών εταιρειών κλπ. κλπ. (γι' αυτό και το "πάθος" του Γιωργάκη γιά κρατικοποιήσεις... ο Λάμπρου της Αγροτικής και οι συν αυτώ μόλις ...αθωώθηκαν... βλέπετε, το σύστημα προσέχει τα "παιδιά" του όπου και αν ανήκουν...)

Μου κάνει επίσης ιδιαίτερη εντύπωση που κάποιοι εισηγούνται ...μέτρα (όπως αυτά επί Σημίτη).

Ας εμπεδώσουμε κάτι: Οταν ο πολιτικός έχει γαλουχηθεί ως ...κατακτητής της εξουσίας και κατ' επέκταση της χώρα, ΚΑΝΕΝΑ μέτρο, νόμος κλπ. δεν θα τον εμποδίσει να "βολέψει" ημετέρους...

Το θέμα είναι ξεκάθαρα ηθικό... δυστυχώς ΚΑΙ από τις δύο πλευρές... it takes two to tango... οι περισσότεροι των διαμαρτυρομένων ευχαρίστως θα έβλεπαν τον εαυτό του σε κάποιο διοικητικό συμβούλιο, επιτροπή κλπ.

Η διαφθορά διαχέεται όπως ο αέρας στην ατμόσφαιρα... και αυτό τον βρώμικο αέρα αναπνέουμε όλοι...

Homo Sapiens on 20 Μαρτίου 2009 στις 8:41 μ.μ. είπε...

@sxoliastis,

καλησπέρα Σχολιαστή,

προφανώς δεν έχω ανακαλύψει την πυρίτιδα. Όυτε έχω καμία αμφιβολία για τη λογική και την πολιτική σκοπιμότητα της "βιομηχανίας παραγωγής επιτροπών και δημοσίων υπηρεσιών". Γι΄αυτό και κατά τη γνώμη μου το ενδιαφέρον ζήτημα είναι να δούμε τη διαδικασία ελέγχου και κατάρτισης του προϋπολογισμού.
Η σύνδεση των δαπανών με το τελικό αποτέλεσμα και ο έλεγχος των αποτελεσμάτων με αντικειμενικούς μετρήσιμους δείκτες (να μία υπηρεσία που θα είχε σημαντική πολιτική προστιθέμενη αξία!), θα μπορούσε να βελτιώσει την δημοσιονομική αποτελεσματικότητα (δες και τα σχόλια των δύο πρώτων σχολιαστών, QwfwqN, Katerina).


Επίσης, είναι πολύ σημαντικό το ζήτημα των θεσμικών "ορίων" (institutional brakes) της δημοσιονομικής πολιτικής.

P.χ πόσο ωφέλιμη θα ήταν μία συνταγματική ρύθμιση για ένα διπλό προϋπολογισμό?

Ένας λογαριασμός των καταναλωτικών δαπανών, όπου πρέπει να είναι πάντα ισοσκελισμένος. Ένας λογαριασμός επενδύσεων που σαφώς μπορεί να είναι ελλειμματικός. Η ροπή των πολιτικών προς τα ελλείμματα, ας διοχετεύεται στις δημόσιες επενδύσεις!

Νομίζω ότι αυτά τα θέματα, έχουν ενδιαφέρον να αφορούν μία συζήτηση σε ένα blog μεταξύ πολιτών. Με αυτή την αφορμή έγραψα το κειμενάκι..Μακάρι,τέτοια θέματα να απασχολούσαν και τους επαγγελματίες πολιτικούς.

Ως προς τα τελικά σου συμπεράσματα για την κουλτούρα της διαφθοράς και των πελατειακών σχέσεων, υποθέτω ότι συμφωνούμε όλοι.

Homo Sapiens on 20 Μαρτίου 2009 στις 8:58 μ.μ. είπε...

Καλησπέρα κ. Χρήστο,

το θέμα είναι ότι δεν υπάρχει κανένας θεσμικός-πολιτικός μηχανισμός που να ελέγχει τη διαδικασία διανομής λαφύρων και αποίκησης του κράτους από την κυβέρνηση.
Άρα, πρέπει απλώς να προσδοκούμε την πολιτική ηθική των κυβερνήσεων για να σπάσει ο φαύλος κύκλος "εξουσία-δημόσιο χρήμα-πελατειακά δίκτυα-ικανοποίηση συμφερόντων-επέκταση πολιτικής ισχύος". Η εμπειρία δείχνει ότι ένα τέτοιο κριτήριο αποτελεί πολιτική ψευδαίσθηση

Homo Sapiens on 20 Μαρτίου 2009 στις 9:05 μ.μ. είπε...

@ Κατερίνα, Λάμπρο,

να σας ρωτήσω κάτι?

Ξέρετε ποια τεχνικά ζητήματα (π.χ δείκτες, τρόποι μέτρησης κτλ) περιέχει η οδηγία για το impact assessment?

Left Liberal Synthesis on 20 Μαρτίου 2009 στις 9:10 μ.μ. είπε...

Pasxali
Η ακριβής περιγραφή-διάγνωση σου αυτομάτως τοποθετεί το ερώτημα που μάλλον είναι του 1 δισ δολλαρίών.
Πως μετασχηματίζεις ένα κράτος,το οποίο αναπαράγεται και από την ανοχή ομάδων που αυτοορίζονται προοδευτικές.
Φεύγοντας απο την φαρσοκωμωδία των εννοιών μικρό μεγάλο κράτος,νεοφιλευθερο κράτος,κλπ και βλεποντας προσεκτικά ( όπως το αναλύεις) τελικά το ζήτημα είναι στα όρια του άλυτου.Ακριβώς γιατί το οποιοδήποτε νεο management θα συγκρουστεί και με τους εντολοδόχουσ του.
Ακουσα τον βερμπαλιστή Ανδρουλάκη να μιλάει για "δημοκρατικό πραξικόπημα απο τα πάνω σε στυλ Γουδί 1909" και μάλλον δεν κάνει λάθος.

QwfwqN on 21 Μαρτίου 2009 στις 2:25 π.μ. είπε...

Δυστυχώς, δεν θυμάμαι πια! Η Βάσω Παπανδέου είχε παρουσιάσει σχέδιο νόμου τον Αύγουστο 2001 το οποίο τελικά δεν προωθήθηκε και δεν μπορώ να το εντοπίσω και πουθενά στο Διαδίκτυο...
Στοιχεία, πάντως, μπορείς να βρεις στις σχετικές Κοινοτικές ιστοσελίδες.

katerina on 21 Μαρτίου 2009 στις 2:30 μ.μ. είπε...

Καλημέρα Πασχάλη,
ναι δυστυχώς...την ειδα.Η πρωθυπουργική εγκυκλιος, παραπέμπει σε μια πολύ γενικόλογη "εξειδικευση" μιας παλιας οδηγίας, που ουσιαστικά πετάει το μπαλάκι σε μια άλλη πονεμένη και βρωμερή ιστορία...τους κοινωνικούς εταίρους. Δηλαδή, μια συντεχνια, να εξειδικευσει και να μέτρησει τη επίδραση ενός νομου, Π.Δ. ή Υ.Α.που έχει πιέσει η ίδια την πολιτική εξουσία, να κάνει.
Πασχάλη, το Κράτος νοσεί. Και εμεις το αποδεχτηκαμε.
Όσοι δεικτες, όσες αξιολογήσεις και να γίνουν, στην πράξη νομιμοποιούν την λαμογιά και την αυθαιρεσία.
όσο μεγαλύτερη "προσπάθεια" γίνεται για την λεγόμενη διαφανεια, τόσο περισσότερο δυσκαμπτο γίνεται το συστημα, τοσο πιο γραφειοκρατικό και τόσο πιο ευαλωτο στα παράθυρα της αδιαφάνειας.
Αν κάτι θα είχα να προτείνω, όχι βέβαια σαν λύση, αλλά σαν μια μικρή ανακουφιση, σαν μια μικρή εκτονωση, σαν μια ελαχιστη ανασα, την επιστροφή στην νομοθετήμένη δυνατότητα στο υπόλογο, στον έναν, στο φυσικό προσωπο, να κάνει και τον προληπτικό έλεγχο ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑΣ.
Και αντιστοιχα βέβαια, την ποινική του ευθύνη, σε περιπτωση παραλήψης ή υπερβασης καθήκοντος.
'Οχι την διοικητική, όχι την αστική, την ποινική.

Δηλαδή να ξανεπιστρεψουμε στην κοινή λογική, του μέσου υπαλλήλου, που δεν πνιγεται στο ...αρθρο τάδε, ...παραγραφος...δεινα του Νόμου...x, αλλά στην κοινή του λογική και στην ποινική του ευθύνη.
Ευθυνη για μενα είναι η μόνη λέξη. Και όχι...γενικώς και αορίστως. Αλλά ενός φυσικού προσώπου κάθε φο΄ρα, για κάθε δαπάνη (άλλωστε για αυτό ειναι συνταγματικά κατωχυρωμένη η μονιμότητα στο Δημόσιο και όχι για τους λκόγους που γουσταρουμε να ιστορούμε).
Και υπάρχει και το νομοθετικό πλαισιο για αυτό, δηλαδή τον προληπτικό έλεγχο σκοπιμότητας, πριν φτάσει στον άλλο ".......", στο ελεγκτικό συνεδριο. Επιστροφή στο απλό και ΑΥΤΟΝΟΗΤΟ. Επιστροφή στην απλή δημίσια διοικηση, στον απλό ορθολογισμό του Weber.

Sponsors

Archive

 

Homo sapiens. Copyright 2008 All Rights Reserved Revolution Two Church theme by Brian Gardner Converted into Blogger Template by Bloganol dot com