22/10/09

Νέα εθνική προσπάθεια : πιάνοντας το νήμα από την αρχή


Η απροσδόκητη (;) δημοσιονομική κατάσταση (διπλάσιο έλλειμμα από το αναμενόμενο) και η έντονη δυσαρέσκεια - οργή των ευρωπαίων εταίρων στο Εcofin και στο Eurogroup για την αναξιοπιστία των οικονομικών στοιχείων αποτυπώνουν ένα εκρηκτικό «διπλό έλλειμμα»: δημοσιονομικό έλλειμμα και έλλειμμα εμπιστοσύνης.
Το διπλό έλλειμμα διαμορφώνει μία εξόχως κρίσιμη κατάσταση, ώστε να μπορεί να διατυπώνεται πλέον σχετικά βάσιμα (και μάλλον όχι τόσο υπερβολικά) ο ισχυρισμός ότι στο επόμενο διάστημα διακυβεύεται η θέση της χώρας στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση. Δεν είναι τόσο το εύρος του δημοσιονομικού ελλείμματος που προσδίδει στοιχεία ισχύος σ' αυτόν τον ισχυρισμό (άλλωστε ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός παρατηρείται και σε άλλα κράτη-μέλη), όσο κυρίως η επίμονη αναξιοπιστία και ανευθυνότητα έναντι των Ευρωπαίων εταίρων και η εμμονή στην αποφυγή προώθησης διαρθρωτικών μέτρων και παρεμβάσεων που θα βελτιώσουν μεσο-μακροπρόθεσμα τα δημόσια οικονομικά. Προφανώς, μία τέτοια σκέψη επιδιώκει περισσότερο να επισημάνει την ιστορική και πολιτική σημασία της νέας εθνικής προσπάθειας (σαν να ξαναπιάνουμε το νήμα από την αρχή, όπως πριν περίπου 15 χρόνια) και λιγότερο να διατυπώσει μία περίεργη κινδυνολογία.

Σ' αυτό το πλαίσιο, απαιτείται οι νέες θεσμικές και διαρθρωτικές παρεμβάσεις να είναι άμεσες και τολμηρές για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης με την Ε.Ε αλλά -κυρίως- για τη διόρθωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών και τη διαμόρφωση προϋποθέσεων για οικονομική ανάκαμψη. Άλλωστε, η εφικτότητα της πολιτικής δέσμευσης σε μία δέσμη μεταρρυθμιστικών πρωτοβουλιών είναι περισσότερο ισχυρή από άλλοτε, διότι σ' αυτή την άσχημη οικονομική συγκυρία το κόστος της αδράνειας και της διατήρησης του status quo είναι πολύ μεγαλύτερο από το κόστος της μεταρρύθμισης και της ανατροπής του. Επιπρόσθετα, η πολιτική συγκυρία και το υψηλό απόθεμα πολιτικού κεφαλαίου και εμπιστοσύνης του ΠΑ.ΣΟ.Κ διευρύνουν τα περιθώρια για μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες. Ωστόσο, το ποιες μεταρρυθμίσεις και γιατί, το πότε και το πώς των μεταρρυθμίσεων παραμένουν τα μεγάλα ζητούμενα.

Ενδεικτικά, η τραγική οικονομική κατάσταση και η πρωτοφανής έλλειψη αξιοπιστίας της χώρας θέτουν άμεσα στη δημόσια πολιτική agenda ορισμένα εξαιρετικά κρίσιμα θέματα, όπως η αποδέσμευση της στατιστικής υπηρεσίας από τον πολιτικό έλεγχο (ανεξαρτητοποίηση), η άμεση εφαρμογή ενός νέου δημόσιου μάνατζμεντ για την κατάρτιση και τον έλεγχο του προϋπολογισμού στη βάση της αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας των δαπανών και της ανακατεύθυνσής τους από την κατανάλωση στην επένδυση, η ανασυγκρότηση των φοροεισπρακτικών μηχανισμών και η είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών, η μείωση της σπατάλης του Δημοσίου κ.α.

Αναμφίβολα,όμως,ένα σοβαρό, φιλόδοξο και αποτελεσματικό πλαίσιο διαρθρωτικών αλλαγών και πρωτοβουλιών για την αποκατάσταση της δημοσιονομικής ισορροπίας πρέπει να εστιάσει στον μεγάλο δημοσιονομικό βραχνά: στο αναποτελεσματικό, άδικο και διάτρητο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης. Οι κακές οικονομικές επιδόσεις, οι πιέσεις του διεθνούς ανταγωνισμού, η παραγωγική στασιμότητα και η αναιμική αύξηση των πραγματικών μισθών, το τραγικά χαμηλό ποσοστό απασχόλησης και η υψηλή ανεργία, οι αλλαγές στη δομή της απασχόλησης, τα διαφορετικά οικογενειακά πρότυπα και η δημογραφική γήρανση επιβεβαιώνουν ότι οι βασικοί πυλώνες στήριξης του παραδοσιακού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης (PAYG) έχουν καταρρεύσει. Επίσης, τα υψηλά ποσοστά φτώχειας και οι μεγάλες ανισότητες μεταξύ των ηλικιωμένων, το υψηλό μη μισθολογικό κόστος και οι χαμηλές συντάξεις, η εξόφθαλμη προνομιακή μεταχείριση ορισμένων κοινωνικών ομάδων εις βάρος άλλων και η διαχρονική μετάθεση των κοινωνικοασφαλιστικών βαρών στις επερχόμενες γενιές δηλώνουν την αναποτελεσματικότητα και τις αδικίες του υπάρχοντος συστήματος, καθώς και την αναγκαιότητα της μεταρρύθμισής του.

Το σημείο είναι κομβικό και η κατάσταση εξαιρετικά κρίσιμη. Η νέα εθνική προσπάθεια για οικονομική ανάκαμψη και διασφάλιση των «κοινοτικών κεκτημένων» περνά μέσα από μεγάλες αλλαγές στο θεσμικό και κοινωνικοοικονομικό σύστημα. Χρειάζονται νέες καινοτόμες μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες για τη βελτίωση των δημοσιονομικών μεγεθών, την οικονομική ανάπτυξη και τη διασφάλιση των στόχων της κοινωνικής και διαγενεακής δικαιοσύνης.

3 comments:

Greek Rider on 22 Οκτωβρίου 2009 στις 6:43 μ.μ. είπε...

Θεωρώ πολύ υποτιμητικό αλλά και αντιπαραγωγικό το ότι έχουμε μετατραπεί σε προνομιακούς χρηματοδότες του παρασιτικού κεφαλαίου διεθνώς (με τα ομόλογα που εκδίδει το ελληνικό δημόσιο και με τις διεθνείς χρηματοδοτήσεις που χρειάζεται).

Φτάσαμε σε σημείο, μετά από 6 καταστροφικά χρόνια, να πληρώνουμε για τόκους πολύ περισσότερα από ότι σε κοινωνικές παροχές. Πρέπει να αποδεσμευτούμε από αυτόν τον βραχνά. Τα νούμερα πλέον δεν βγαίνουν.

Είναι καιρός να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε έξω από το "κουτί". Σκέφτηκαν π.χ. ποτέ να κάνουνε εθελοντική μερική απασχόληση στο δημόσιο; Ένα μεγάλο ποσοστό κάνει ήδη δεύτερη δουλειά και θέλει να αποδεσμευτεί.

Έχω υπόψη μου επίσης πολλές περιπτώσεις που θέλουν να προσφέρουν κάτι χρήσιμο (προιόν ή υπηρεσία) και για διάφορους γραφειοκρατικούς λόγους δεν μπορούν.

Επίσης, μήπως πρέπει το κράτος να σκεφτεί ξανά παραγωγικές δραστηριότητες που θα του αποφέρουν μεγάλα έσοδα; Χωρίς ταμπού και χωρίς προκαταλήψεις, αλλά πάνω από όλα με άλλο σύστημα εκτός κομματισμού.

Οι προσπάθειες για άνοδο του ΑΕΠ μέσω ολικών απελευθερώσεων θα σκοντάφτει συχνά στα δομικά προβλήματα της διεθνούς οικονομίας που όλο και αυξάνονται.

KostasRt είπε...

συμφωνώ απόλυτα με το πνεύμα του κειμένου. Φαίνεται σαν να ξεκινάμε απο την αρχή για να πετύχουμε το στόχο της ΟΝΕ. Μπορει ένα τετοιο καταστροφικο σενάριο να ειναι πολυ μακρινο αλλά εντούτοις καλό ειναι να κατανοούμε και τη σοβαρότητα της κατάστασής μας.

Δυστυχώς, το θέμα του ασφαλιστικου δεν κατανοείται απο το πολιτικο συστημα ως εξαιρετικα επειγον για γνωστους λόγους.

ο δείμος του πολίτη on 24 Οκτωβρίου 2009 στις 8:43 π.μ. είπε...

Το θέμα είναι αν θέλει η κυβέρνηση να πολεμήσει με σύμμαχο το λαό της. Η ΕΕ δε θα μπορέσει ποτέ να επιβληθεί, αν αυτό δεν αποτελεί επιθυμία της κυβέρνησης.

 

Homo sapiens. Copyright 2008 All Rights Reserved Revolution Two Church theme by Brian Gardner Converted into Blogger Template by Bloganol dot com