21/12/13

Θέλεις ανανέωση; Παίξε μπάλα...συζήτηση για την νέα γενιά και την κεντροαριστερά

3 comments


Οι συζητήσεις για την ανασυγκρότηση της κεντροαριστεράς, πέρα από το αμιγώς πολιτικό τους περιεχόμενο, έχουν ενδιαφέρον γιατί επαναφέρουν στον δημόσιο διάλογο την σχέση των νέων με την πολιτική και την κοινωνική προσδοκία για νέα πρόσωπα και ιδέες.
Πώς, όμως, επιτυγχάνεται η ανανέωση; Μία πρώτη, προφανής, απάντηση είναι το εγχείρημα της ανανέωσης που προκύπτει από «τα πάνω», δηλαδή μέσω της επιλογής νέων προσώπων στην πολιτική, κάτι που αναμφίβολα δημιουργεί μία θετική εντύπωση. Τα πρόσφατα δημοσιεύματα για το ηλικιακό και επαγγελματικό προφίλ των συνεργατών του Μ. Ρέντσι στην Ιταλία και για την επιλογή ενός 27χρονου στο χαρτοφυλάκιο εξωτερικών της Αυστρίας προκάλεσαν αίσθηση. Χωρίς αντίρρηση, αυτό το εγχείρημα ανανέωσης είναι απαραίτητο και είναι το πιο δημιουργικό και «λογικό» ρίσκο που μπορούν να πάρουν τα πολιτικά κόμματα. Κάποιος αντίλογος είναι εύλογος, όπως ότι η ηλικιακή ανανέωση δεν αρκεί αν τα νέα πρόσωπα δεν είναι φορείς νέων ιδεών και ενός νέου δημόσιου ήθους, καθώς και ότι κάθε εγχείρημα ανανέωσης έχει επιτυχία αν λειτουργεί συμπληρωματικά με την εμπειρία και την ικανότητα των μεγαλυτέρων. Σε κάθε περίπτωση, λόγω της πολιτικής συγκυρίας και της κοινωνικής προσδοκίας, δύσκολα μπορεί κανείς να αρνηθεί ένα τέτοιο ρίσκο.
Ασφαλώς, μία τέτοια προσπάθεια έχει περιορισμούς. Μπορεί να έχει συγκυριακά χαρακτηριστικά και να μην συγκινήσει μεγάλο μέρος της κοινωνίας και της νέα γενιάς. Τι είναι αυτό που μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά; Ένα εγχείρημα σταδιακής, ανανέωσης «από τα κάτω», που θα προκύπτει με πιο δομικό τρόπο μέσα από κοινωνικές και πολιτικές διεργασίες. Ο χάρτης της πολιτικής μπορεί να ξανασχεδιαστεί αν μπουν οι νέοι μέσα στο «δημοκρατικό παιχνίδι», αν τους δοθούν κίνητρα και θεσμοί για να περάσουν από την κερκίδα στο γήπεδο.  
Τι μπορεί να γίνει; Κάθε συζήτηση για την συμμετοχή των νέων στην πολιτική πρέπει να ισορροπεί μεταξύ της πολιτικής προσπάθειας για να φέρει τους νέους στο γήπεδο της πολιτικής και της ατομικής υπευθυνότητας, της αντίληψης ότι τα πράγματα αλλάζουν μέσα από την δημοκρατική συμμετοχή, την αυτοοργάνωση, τον διάλογο και τα συλλογικά αιτήματα. Η κουβέντα για ανανέωση στον δημόσιο βίο θα είναι «κούφια» αν γίνεται είτε με όρους «νεολαγνείας», είτε με όρους ενός φωτισμένου πατερναλισμού.
Για παράδειγμα, υπάρχουν συνθήκες και ευκαιρίες που μπορούν να αξιοποιηθούν από την νέα γενιά. Στο χέρι των νέων εργαζομένων και ανέργων είναι να κινητοποιηθούν για την  δημιουργία νέων, συλλογικών οργανώσεων υπεράσπισης των συμφερόντων του «πρεκαριάτου» (από το αγγλικό precarious και το προλεταριάτο), της  νέας γενιάς της γενικευμένης επισφάλειας που αντιμετωπίζει μία εχθρική αγορά εργασίας με μία άναρχη ευελιξία, ανομία και αυθαιρεσία και που τα συμφέροντά της δεν εκπροσωπούνται πολιτικά, θεσμικά και συνδικαλιστικά. Στο χέρι τους είναι να αξιοποιήσουν την πιο ριζοσπαστική επανάσταση που σπάει όλα τα ταξικά τείχη, τα ανοιχτά συστήματα γνώσης και επικοινωνίας που δίνουν τρομακτικές ευκαιρίες για αυτομόρφωση, δικτύωση, πολιτική συμμετοχή, κινηματική διεκδίκηση, διαβούλευση και νέα επιχειρηματικότητα. Στο χέρι τους είναι να αξιοποιήσουν όλες τις δυνατότητες για αυτοοργανωτικά, συνεταιριστικά επιχειρηματικά εγχειρήματα.
Ο πολιτικός χώρος της κεντροαριστεράς, ως ένα ανοιχτό σύστημα πολιτικής συμμετοχής, μπορεί να γίνει ο συλλογικός πολιτικός εκφραστής μίας τέτοιας προσπάθειας. Με πολιτικές και θεσμικές προτάσεις που κάνουν τους νέους ισότιμους εταίρους σε κάθε σχέδιο ανασυγκρότησης. Με μία προγραμματική συζήτηση για ένα νέο κοινωνικό κράτος των παιδιών και των νέων που προσφέρει πόρους, ευκαιρίες και φροντίδα στα πιο σημαντικά μεταβατικά στάδια της ζωής τους. Με την συμπερίληψη στο Σύνταγμα της αρχής της διαγενεακής δικαιοσύνης. Με την δημιουργία θεσμών διαβούλευσης στο πολιτικό σύστημα, όπως π.χ. ο Συνήγορος των Μελλοντικών Γενεών, ώστε κάθε νομοθέτημα να ελέγχεται ως προς την κατανομή βαρών και ευκαιριών στο παρόν και στο μέλλον. Με μία συμφωνία εμπιστοσύνης με την νέα γενιά, όπου θα αρχίσει μερικώς να την αποζημιώνει μέσα από την χρησιμοποίηση μέρους των πλεονασμάτων για βρεφονηπιακούς σταθμούς, υποτροφίες,  χρηματοδότηση καινοτομίας και έρευνας, ενίσχυση ανέργων. Με το δημιουργικό ρίσκο να ανοίξει μία συζήτηση για ψήφο στα 16 στις μεθεπόμενες τοπικές εκλογές, όπου θα επιχειρήσει να βάλει στο επίκεντρο ενός πολιτικού διαλόγου τους ίδιους τους νέους με όρους εμπιστοσύνης.
Η πολιτική και οι ιδέες θα έρθουν και πάλι στο προσκήνιο όταν «ανοίξει» η πολιτική συζήτηση για όλα τα μεγάλα κοινωνικά θέματα, με εμπιστοσύνη, συλλογικά αιτήματα και ανοιχτή σκέψη. Η ίδια η συζήτηση έχει αξία γιατί παράγει συμφωνίες και διαφωνίες. Γιατί ανακαλύπτει και πάλι τι σημαίνει πολιτική και δημοκρατία. Γιατί δίνει ευκαιρίες για να ξεπηδήσουν νέοι άνθρωποι στα κοινά. Αυτό είναι το σχέδιο που πρέπει -μεταξύ άλλων- να υπηρετήσει η κεντροαριστερά.
Αν τα καταφέρει, θα έχει δώσει μία μεγάλη ευκαιρία σε πολλούς ανθρώπους να περάσουν από την κερκίδα στο γήπεδο, τώρα που η μπάλα καίει και η χώρα αγωνιά να μην χάσει την πιο μορφωμένη γενιά που είχε ποτέ.

14/12/13

Συνέντευξη στο ηλεκτρονικό Βήμα για την κεντροαριστερά

1 comments
Στην ομιλία σας ομολογήσατε ότι η φορά των πραγμάτων δεν είναι με το μέρος της Κεντροαριστεράς. Πώς θα πείσετε ότι φέρνετε το καινούργιο όταν οι νέοι δεν έχουν καθοριστική παρουσία στο εγχείρημα;   
 «Η αισιοδοξία πρέπει να συνοδεύεται από αυτοσυγκράτηση και αίσθηση της στιγμής. Είμαστε μέσα στην κρίση. Οι άνθρωποι αγωνιούν για τη ζωή τους. Πιστεύω όμως ότι η φορά των πραγμάτων μπορεί να αλλάξει. Αρκεί με πειστικό τρόπο οι δυνάμεις της Κεντροαριστεράς να κάνουν κτήμα της κοινωνίας τις μεγάλες αναδιανομές πόρων, βαρών και ευκαιριών προς όφελος όσων πριν από την κρίση ήταν οι "outsiders" του συστήματος και μέσα στην κρίση έγιναν τα γρήγορα και βολικά θύματα της προσαρμογής. Αυτό η συντηρητική Δεξιά δεν μπορεί να το εκφράσει, ενώ η Αριστερά συστηματικά αγνοεί. Η Κεντροαριστερά είναι αδύναμη χωρίς κοινωνική αναφορά στη νέα γενιά. Μπορεί να ζητήσει από τους νέους να την προσέξουν ξανά, αν το εγχείρημα ενσαρκώσει την ανανέωση, την εμπιστοσύνη και ένα νέο δημόσιο ήθος. Οπως είπα και στην ομιλία μου, κάποιοι επενδύουν στον φόβο των νέων, άλλοι στον θυμό τους, εμείς στη σκέψη και στο ταλέντο τους».

Ολόκληρη η συνέντευξη στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας το Βήμα εδώ

H ομιλία μου στο Ακροπόλ για την κεντροαριστερά - 9/12/2013

1 comments
Παραθέτω το κείμενο της ομιλίας μου στην εκδήλωση της 9/12/2013 στο Ακροπόλ για την ανασυγκρότηση της κεντροαριστεράς.



Αγαπητοί φίλοι,
η σημερινή μας συνάντηση, μας κάνει περισσότερο αισιόδοξους.

Δεν πρέπει, όμως να χάνουμε την αίσθηση της ευθύνης και της περισυλλογής.

Η φορά των πραγμάτων  δεν είναι με το μέρος μας. Μας απειλεί.  

Είμαστε ακόμα μέσα στην κρίση, με τους περισσότερους πολίτες να μην ελπίζουν και να δυσπιστούν.  

Κανείς δεν αρνείται τις μεγάλες ευθύνες του χώρου μας γι΄αυτό.

Αν και πολλοί αρνούνται τις ευθύνες των δικών τους χώρων και αυτό είναι ιστορικά άδικο, αλλά μικρή σημασία έχει τώρα.

Όμως είμαστε ακόμα εδώ, γιατί πιστεύουμε ότι μπορούμε να ανακόψουμε τη φορά των πραγμάτων.

Γιατί πιστεύουμε ότι οι άνθρωποι δεν είναι κοινωνικά και εκλογικά έρμαια της συγκυρίας. Έχουν συνείδηση, εμπειρίες, βιώματα, πολιτικές ταυτότητες με ιστορικό βάθος.

Για τους ανθρώπους του προοδευτικού χώρου, αυτή είναι η ισχυρή αίσθηση του «ανήκειν» στην Δημοκρατική Παράταξη

Γι΄αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο αυτό που όλοι διαπιστώνουμε. Ότι υπάρχει μία μεγάλη αναντιστοιχία μεταξύ των κοινωνικών προσδοκιών και της σημερινής πολιτικής γεωγραφίας, ενός αναχρονιστικού «διπόλου», που βολεύεται στις συμβιωτικές στρατηγικές μίας αφόρητης σύγκρουσης, γιατί αυτή είναι η μόνη συνθήκη για να μπορεί να αναπαραχθεί.

Γι΄ αυτό είμαστε σήμερα εδώ.

Για να αναδείξουμε αυτό το μεγάλο κενό εκπροσώπησης, για να απευθυνθούμε σε μία σιωπηλή κοινωνική πλειοψηφία που με αγωνία, αλλά πρέπει να σας πω και με πολύ μεγάλη δυσπιστία, περιμένει να μας ακούσει. Θέλει να μας ακούσει.

Η ανασυγκρότηση, όμως, της Δημοκρατικής Παράταξης δεν μπορεί να βασιστεί στην διαχείριση των συμβόλων ή των συναισθημάτων του κόσμου.

Αυτή είναι η πρώτη ύλη για να μιλήσουμε στον κόσμο. Αλλά δεν φτάνει.

Η Δημοκρατική Παράταξη θα συνδεθεί ξανά με τον κόσμο της, τον κόσμο της εργασίας και της παραγωγής, την μεσαία τάξη, τους νέους, τους ξεχασμένους και απροστάτευτους, μόνο αν μπορεί να προτείνει κάτι, μία πολιτική πρόταση συγκεκριμένη και χειροπιαστή που θα στοιχήσει πίσω της όλες τις δυνάμεις της δίκαιης αλλαγής και της κοινωνικής μεταρρύθμισης.

Δεν είμαστε έτοιμοι να το κάνουμε τώρα. Πρέπει να ξεπεράσουμε την αμηχανία μας και να δουλέψουμε γι΄ αυτό.

Δεν είμαστε όμως αδύναμοι, όπως πολλοί υποθέτουν, γιατί πιστεύουμε ότι οι μεγάλες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις δεν γίνονται «από τα πάνω», δεν γίνονται με εγχειρίδια μεταρρύθμισης που αφήνουν την κοινωνία μακριά σε ρόλο παρατηρητή, δεν γίνονται με λογικές «διαίρει και βασίλευε» όπου η σύγκρουση γίνεται αυτοσκοπός, δεν γίνονται από πεφωτισμένες ελιτ μεταρρυθμιστών. Επιτρέψτε μου να πω ότι, πέρα από τις κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης  και της βίαιης προσαρμογής, αυτή είναι μία ακόμα μεγάλη δυστυχία του μνημονίου, η προσπάθεια να μεταρρυθμιστεί η χώρα χωρίς ουσιαστικά πολιτικά και κοινωνικά υποκείμενα μεταρρύθμισης.

Δεν μας ενδιαφέρει η μεταρρυθμιστική ισοπέδωση, ούτε, όμως, φοβόμαστε την σύγκρουση με κατεστημένα συμφέροντα.

Μας ενδιαφέρουν οι μεγάλες αλλαγές που γίνονται κτήμα της κοινωνίας, που εξηγούνται, που παράγουν δίκαιο αποτέλεσμα για όλους, που επιτυγχάνουν μεγάλες, ριζοσπαστικές αναδιανομές πόρων, ευκαιριών και κινήτρων προς όφελος των πιο δημιουργικών δυνάμεων, για όσους ασφυκτιούν μέσα σε κλειστά γραφειοκρατικά συστήματα, για όσους βιώνουν πρώτοι και στο μεγαλύτερο βαθμό την υποχώρηση του κοινωνικού κράτους. Κυρίως για τους νέους.

Οι οποίοι, να μην έχετε αμφιβολία, για καιρό θα μας γυρίζουν την πλάτη.

Εμείς όμως πρέπει να επιμένουμε. Μπορούμε να κάνουμε τους νέους ανθρώπους να μας ξανακούσουν, όταν είμαστε συγκεκριμένοι και αξιόπιστοι, όταν την ανανέωση ιδεών και προσώπων την εννοούμε στην πράξη, όταν ενσαρκώνουμε αυτά που ζητάμε από την ίδια την κοινωνία: εμπιστοσύνη, συνεργασία, νέο δημόσιο ήθος. Γιατί εμείς δεν επενδύουμε ούτε στον φόβο, ούτε στον θυμό τους, αλλά στη σκέψη και στο ταλέντο τους.

 Κλείνω, δηλώνοντάς σας ποιος είναι η μεγάλη αγωνία όσων πιστεύουν στο εγχείρημα της ανασυγκρότησης της Παράταξης.

 Είναι να μην καταλάβουμε τι πραγματικά κάνουμε, να μην αποκτήσουμε την αίσθηση της ιστορικής συγκυρίας, να νομίσουμε ότι ο καθένας εκφράζει κάτι χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη τα ιστορικά, κοινωνικά και πολιτικά μεγέθη, να προχωράμε οραματιζόμενοι αποκλειστικά τι θα γίνει μετά την κρίση, χωρίς να καταλαβαίνουμε ότι ακόμα και τώρα είμαστε μέσα στην κρίση.

Θέλω να το πω καθαρά και νομίζω ότι αυτό αποτελεί συλλογική έκφραση.

Η ανασυγκρότηση της κεντροαριστεράς δεν είναι hobby, δεν είναι εγχείρημα διαχείρισης προσωπικών φιλοδοξιών, ούτε «μυστικά δείπνα» για παραπολιτικά μονόστηλα.

Η ανασυγκρότηση της δημοκρατικής παράταξης είναι ιδέα και ως τέτοια μας υπερβαίνει όλους,  από τον πιο μεγάλο μέχρι τον πιο μικρό.

Αν το καταλάβουμε αυτό θα πετύχουμε κάτι μοναδικό, αν όχι θα χάσουμε μία ιστορική ευκαιρία.

Σας ευχαριστώ.


Η ανεκπροσώπητη κοινωνική πλειοψηφία - άρθρο στην efsyn

1 comments
"....Ωστόσο, το πολιτικό και κοινωνικό υπόστρωμα για την ανασυγκρότηση του χώρου της Κεντροαριστεράς δεν εξαντλείται ούτε στη διαχείριση πολιτικών συναισθημάτων και συμβολισμών ούτε στον δημιουργικό ετεροκαθορισμό. Η Κεντροαριστερά μπορεί να ανακτήσει την πολιτική και ιδεολογική πρωτοκαθεδρία μόνο με μια συγκεκριμένη πολιτική πρόταση που θα απευθύνεται με μαζικό τρόπο στις προσδοκίες και στα αμοιβαία συμφέροντα των πιο παραγωγικών δυνάμεων της χώρας και των «ξεχασμένων του συστήματος», που μια ολόκληρη πολιτική και θεσμική -τυπική και άτυπη- «συμπαιγνία», τόσο πριν από την κρίση όσο και μέσα στην κρίση, φρόντισε να κρατήσει στο περιθώριο...."

Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών εδώ. 
 

Homo sapiens. Copyright 2008 All Rights Reserved Revolution Two Church theme by Brian Gardner Converted into Blogger Template by Bloganol dot com