The economics of superstars

Από το προηγούμενο post - μεταξύ άλλων - διαπιστώθηκε το «φαινόμενο» της επίμονης (διαχρονικής) «μισθολογικής στασιμότητας» (wage stagnation) στις Η.Π.Α. Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον (ερευνητικό και πολιτικό) να διερευνηθεί το ζήτημα του «χάσματος» (gap) μεταξύ του productivity και του wage growth. Τo ερώτημα που διατυπώνεται είναι: πού πηγαίνουν τελικά τα οφέλη από την αύξηση της παραγωγικότητας;

Η συμβατική οικονομική θεωρία υποθέτει ότι το «productivity growth» είναι η βασική πηγή αύξησης των πραγματικών εισοδημάτων (per capita). Η εμπειρία στις Η.Π.Α υποδεικνύει ότι -συχνά- η αξιωματική αυτή πρόταση δεν αποτυπώνει την πραγματικότητα. Η διανομή των οφελών από την αύξηση της παραγωγικότητας στις Η.Π.Α γίνεται κατά κανόνα με άνισο τρόπο. Δύο βασικά συμπεράσματα προκύπτουν: α) το προφανές, τα οφέλη της παραγωγικότητας επιμερίζονται άνισα μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας. Το μερίδιο της μισθωτής εργασίας στα κέρδη της παραγωγικότητας είναι μειωμένο προς όφελος των εταιρικών κερδών, β) πέρα από το μεγαλύτερο μερίδιο του κεφαλαίου έναντι της εργασίας, η διανομή των οφελών από την αύξηση της παραγωγικότητας μεταξύ των διαφορετικών εισοδηματικών ομάδων γίνεται με εξαιρετικά άνισο τρόπο: εδώ και 40 περίπου χρόνια (!) στις Η.Π.Α μόνο το ανώτερο 10% της εισοδηματικής κατανομής «απολαμβάνει» αύξηση στους πραγματικούς μισθούς ανώτερη ή ίση από/με τον μέσο όρο αύξησης της «γενικής» παραγωγικότητας (economy-wide) της αμερικάνικης οικονομίας.

Ως προς τις εισοδηματικές ανισότητες, οι οικονομολόγοι -συνήθως- δίνουν έμφαση στην τεχνολογική μεταβολή που απαξιώνει συγκεκριμένες τεχνικές δεξιότητες (skill-biased technical change), στην αποδυνάμωση των συνδικαλισμού, στη μετανάστευση και στον διεθνή ανταγωνισμό που πιέζουν προς τα κάτω τα εισοδήματα των κατώτερων εισοδηματικών ομάδων. Ωστόσο, ελάχιστη σημασία έχουν δείξει στα τεράστια «μερίδια» (pure rents) που διανέμονται στις top εισοδηματικές ομάδες του πληθυσμού και ειδικότερα στο υψηλότερο 0,1 % που περιλαμβάνει τους super stars της οικονομίας: managers (βλ. golden boys), καλλιτέχνες, αθλητές κτλ. Ενδεικτικά, δείτε στον παρακάτω πίνακα τα ποσοστιαία μερίδια κάθε εισοδηματικής κατηγορίας στο συνολικό εισόδημα από μισθούς για την περίοδο 1966-2001 στις Η.Π.Α.

Μήπως πρέπει η φορολογική πολιτική να στοχοποιήσει στις συγκεκριμένες εισοδηματικές τάξεις; Θα ήταν ένα πολύ καλό ερώτημα προς τους υποψήφιους προέδρους στις Η.Π.Α.

Προτεινόμενα οικονομικά άρθρα:

• Becker Ian D. and R. Gordon, Where did the productivity growth go? Inflation dynamics and distribution of income, 2005 (το διάγραμμα από εδώ)

• Rosen S, The economics of superstars, 1981