H “καστοριαδική” παιδεία του…blogging

Μία συνέχεια του post "O Καστοριάδης για τα…blog?"

Ο μετασχηματισμός του πολίτη σε υποκείμενο δημόσιας κριτικής συνιστά μία τυπική όψη του blogging (πιθανώς η σημαντικότερη). Αυτή η νέα, καινοτόμα μετάβαση του “Πολίτη” από την ιδιωτική σφαίρα στον δημόσιο χώρο «παράγει» παιδεία και αναμορφώνει/ ανασυνθέτει ή/και επινοεί τη δημοκρατική κοινωνία. Η κρισιμότητα αυτής της μετάβασης είναι τεράστια, ειδικώς στη συγκυρία της πολιτικής, οικονομικής, κοινωνικής και πολιτισμικής κρίσης, όπου υπάρχει μία διάχυτη αγωνία - αίτημα για την επαναφορά στο επίκεντρο της “Πολιτικής” και του δημόσιου λόγου των θεμελιωδών εννοιών: «συλλογικότητα», «δημόσια κριτική», «δημοκρατία», «πολίτης», «αυτονομία». Η κριτική παρέμβαση των -«περιθωριοποιημένων» από τις συμβατικές μορφές κοινωνικής οργάνωσης- πολιτών στα δημόσια «πράγματα» (ο δημόσιος χώρος της blogoσφαιρας!) διαμορφώνει μία νέα, εναλλακτική όψη της παιδείας, ή για την ακρίβεια ανακαλύπτει την βαθύτερη ουσία της παιδείας σε μία δημοκρατική κοινωνία (υποθέτω ότι, πολλοί συνιστολόγοι ή blogoπεριηγητές, όταν δεν παρασύρονται/μαστε από το fast food blogging της παραδημοσιογραφίας, του κουτσομπολιού και του χαβαλέ) κάνουν τις παραπάνω σκέψεις, ιδιαίτερα σ’ αυτήν την περίοδο όπου η ανάγκη για ενημέρωση, κριτική και διαμόρφωση γνώμης είναι τεράστια.
Η ανάγνωση μίας εξαιρετικής παραγράφου από τον «πλούτο» της «Κοινωνία της Ασημαντότητας» του Κ. Καστοριάδη, βοηθά οι παραπάνω σκέψεις να συμπληρωθούν, να εξηγηθούν, να αναλυθούν και να… «απογειωθούν». Αξίζει τον κόπο να διαβάσουμε την καστοριαδική σκέψη:

….Ο κεντρικός ρόλος της παιδείας σε μια δημοκρατική κοινωνία είναι αναμφισβήτητος. Θα μπορούσαμε να πούμε, με μια έννοια, ότι η δημοκρατική κοινωνία είναι ένας τεράστιος θεσμός διαρκούς παίδευσης και αυτοπαίδευσης των πολιτών, χωρίς το οποίο δεν θα μπορούσε να ζήσει. Γιατί η δημοκρατική κοινωνία, σαν στοχαστική κοινωνία, οφείλει να επικαλείται συνεχώς τη διαυγή δραστηριότητα και τη φωτισμένη γνώση όλων των πολιτών. Ακριβώς δηλαδή το αντίθετο απ' αυτό που συμβαίνει σήμερα, με τη βασιλεία των επαγγελματιών πολιτικών, των "ειδικών", των τηλεοπτικών δημοσκοπήσεων. Και δεν μιλώ για την παιδεία που παρέχει το "υπουργείο Παιδείας", ή εν πάση περιπτώσει όχι κυρίως γι' αυτήν, ούτε για μια νιοστή "εκπαιδευτική μεταρρύθμιση", με την οποία, υποτίθεται, θα προσεγγίζαμε περισσότερο τη δημοκρατία. Η παιδεία αρχίζει με τη γέννηση του ατόμου και τελειώνει με το θάνατό του. Συντελείται παντού και πάντα. Οι τοίχοι της πόλης, τα βιβλία, τα θεάματα, τα γεγονότα …(τα blog συμπληρώνω εγώ)… εκπαιδεύουν τους πολίτες -σήμερα δε κατά κύριο λόγο "παρεκπαιδεύουν". -Συγκρίνετε την παιδεία που δέχονταν οι πολίτες (και οι γυναίκες, και οι δούλοι) της Αθήνας όταν παρακολουθούσαν τις παραστάσεις τραγωδίας και την παιδεία που δέχεται ο σημερινός τηλεθεατής όταν βλέπει τη Δυναστεία και τη Λάμψη. (π.χ. ας το συμπληρώσουμε έτσι: συγκρίνετε την παιδεία που δέχονται οι πολίτες σήμερα όταν παρακολουθούν εναλλακτικούς χώρους ενημέρωσης και κριτικής και την παιδεία που δέχεται ο σημερινός τηλεθεατής των δελτίων των 20.00)