Μερικές σκέψεις για τα …ευρωπαϊκάΗ ιστορική εμπειρία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης υποδεικνύει το παράδειγμα (paradigm) πολιτικής της ενωσιακής διαδικασίας: πρόκειται για μία πρωτοβουλία με στόχο ένα πολιτικό project διακρατικής - υπερεθνικής συνεργασίας “από τα πάνω”∙ παράγωγο πολιτικό προϊόν διαπραγματεύσεων, κοινών επιδιώξεων, συγκρούσεων, συμφερόντων και σκοπιμοτήτων των ευρωπαϊκών ελίτ. Με εξαίρεση (;) την πρωτοβουλία για τη διαδικασία εκπόνησης του ευρωσυντάγματος, όπου επιχειρήθηκε η συγκρότηση Συντακτικής Συνέλευσης - κατά κάποιο τρόπο- ‘από τα κάτω’, η ενωσιακή διαδικασία από τη Συνθήκη της Ρώμης, την Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη, το ‘Μάαστριχτ’ και την Ο.Ν.Ε, το ‘Άμστερνταμ’ και τη ‘Νίκαια’ αποτελεί ένα πολιτικό Σχέδιο των ελίτ (κυβερνήσεις). Η εξελικτική διαδικασία της ευρωπαϊκής ενοποίησης αποδεικνύεται σχετικά ταχεία και ομαλή, στο βαθμό που οι πολιτικές ελίτ φαίνεται ότι διασφάλισαν διαχρονικά ένα κρίσιμο απόθεμα -άλλοτε μικρότερο, άλλοτε μεγαλύτερο - κοινωνικής συναίνεσης. Η ‘σιωπηλή’ λαϊκή συναίνεση στις πρωτοβουλίες των ευρωπαϊκών ελίτ, που -επί της ουσίας- αποτυπώνει μία de facto λαϊκή νομιμοποίηση της διαδικασίας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, αποτυπώνεται στην γενικευμένη - παγιωμένη (ορθή) αντίληψη ότι η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είναι αμοιβαία επωφελής για όλους (ουσιαστικά, ο μέσος (sic) ευρωπαίος πολίτης ήταν πεπεισμένος ότι πρόκειται για «κάτι καλό», διαπίστωση που η ιστορική εμπειρία δύσκολα αμφισβητεί). Μάλιστα, όσο οι ευρωπαϊκές εξελίξεις «συμβάδιζαν» με ευνοϊκές οικονομικές επιδόσεις, θετικές μελλοντικές προσδοκίες και συνακόλουθα με αύξηση της κοινωνικής ευημερίας ο βαθμός της λαϊκής συναίνεσης ήταν περισσότερο ισχυρός. Ίσως είναι κυνική διαπίστωση, ωστόσο δύσκολα αμφισβητείται: η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση «περνάει μέσα από την τσέπη» των ευρωπαίων.
Ωστόσο, η εμπειρία των τελευταίων ετών (ενίσχυση ευρωσκεπτικισμού, απόρριψη Συνταγματικής Συνθήκης, αρνητική εξέλιξη με τη Μεταρρυθμιστική Συνθήκη) υποδεικνύει ότι το παράδειγμα των πρωτοπόρων και “σοφών” ελίτ έχει εξαντλήσει τα όριά του. Κατά τη γνώμη μου δύο είναι τα κρίσιμα ποιοτικά στοιχεία που διαφοροποιούν το ευρωπαϊκό παρόν από το αντίστοιχο παρελθόν: α) η Ε.Ε δεν έχει πλέον έναν στρατηγικό στόχο, ένα πολιτικό Project, ένα όραμα για το πού θέλει να πάει, τι θέλει να είναι, πώς θα το κάνει και για ποιο λόγο. Το πολιτικό της ενδιαφέρον έχει υποβαθμιστεί στο ψευδο-όραμα να γίνει η πιο ανταγωνιστική οικονομία του κόσμου, επιχειρώντας μία κακή αντιγραφή του αμερικανικού μοντέλου β) η εδραιωμένη αντίληψη για την αμοιβαία επωφελή ευρωπαϊκή ολοκλήρωση έχει πάψει να υφίσταται: είναι αρκούντως διαπιστωμένο ότι έχει κλονιστεί η λαϊκή πίστη ότι η Ε.Ε αποτελεί πλέον ένα θεσμικό σύστημα που μπορεί να παράγει ευημερία για όλους. Η αδιαφάνεια και η ανύπαρκτη λογοδοσία της Ε.Κ.Τ, το δημοκρατικό έλλειμμα της θεσμικής λειτουργίας και η αναποτελεσματικότητα στην ικανοποίηση των σύγχρονων κοινωνικών αναγκών συνιστούν κρίσιμα προβλήματα που βαθμιαία διογκώνονται από την αρνητική οικονομική συγκυρία. Οι ευρωπαϊκές ελίτ δεν μπορούν να εμπνεύσουν, να διεγείρουν το κοινωνικό ενδιαφέρον και κυρίως να διαμορφώσουν συνθήκες οικονομικής και κοινωνικής ασφάλειας για όλους. Η ακραία εμμονή στην απασχολησιμότητα (τι λέξη!) και στην ανταγωνιστικότητα, η τρομολαγνεία και οι επικίνδυνες ντιρεκτίβες για 65ωρα επιτείνουν το πρόβλημα. Τα όρια αντοχής των ευρωπαϊκών ελίτ έχουν εξαντληθεί…
Αναρτήσεις
5 comments:
@Πασχάλη το πόστ σου είναι πολύ εύστοχο την κατάλληλη στιγμή.
Θέτεις το θέμα από την σωστή πλευρά.
Νομίζω ότι το Ευρωπαικό Κοινοβούλιο θα έπρεπε να είχε πολύ μεγαλύτερες εξουσίες, τότε και οι λαοί της Ευρώπης θα σέβονταν πολύ περισσότερο την ΕΕ.
Επιπλέον το κακό παράγινε. ΑΚόμη και ο κόσμος να καταρρέει η ΕΚΤ θα προσπαθούσε να κρατήσει τον πληθωρισμό αμετάβλητο. Αυτό από που προέκυψε, πώς και το θεωρούμε αυτονόητο; Οι νομισματικοί στόχοι πέρα από την στέρηση πολύτιμων εργαλείων άσκησης οικονομικής πολιτικής δεν έχουν πλέον δημοκρατική νομιμοποίηση.
Η κοινή αγορά είναι γεγονός, μήπως θα έπρεπε σιγά, σιγά να προχωρήσουμε και σε μια νέα κοινή Ευρώπη των λαών. Να ψηφιστεί ένα νέο "Μάαστριχ" που θα μιλάει για την δημοκρατία, την ισότητα και τους λαούς, όχι τις επιχειρήσεις. Και να το κάνει ποσοτικοποιημένα με συγκεκριμένους στόχους και βήματα. Όπως αυτά που οδήγησαν στην ΟΝΕ.
Η ΕΕ αποτελεί και μια ευκαιρία για ένα τέτοιον σκοπό. Σήμερα αν μια χώρα προσπαθήσει να επιβάλλει μέτρα ελέγχου ή περιορισμού της κερδοσκοπίας ή της επιχειρηματικής δραστηριότητας θα γίνει περίγελος, οι επιχειρήσεις θα φύγουν και θα πάνε στην πρώτη χώρα που θα βρουν δεξιότερα του χάρτη. Είναι χαρακτηριστική η απειλή πριν 20 μέρες των blue chips στη Βρετανία ότι αν το φορολογικό καθεστώς χειροτερέψει θα φύγουν άμεσα για άλλη γη και άλλα μέρη..
Η ΕΕ με μια υπερεθνική συνεννόηση θα μπορούσε να περικυκλώσει τη δύναμη των πολυεθνικών, να αυξήσει φορολογίες (κατά πάρα πολύ), να θεσμοθετήσει επιβαρύνσεις στις κερδοσκοπικές κινήσεις κτλ Ϋστερα θα μπορούσαν να εφαρμοστούν πιο σκληρά ακόμη μέτρα εναντίον των επιχειρήσεων με στόχο την κοινωνικοποίηση των κερδών και τη δημοκρατική λειτουργία τους.
Αν αυτό γινόταν με στόχο τον μετασχηματισμό των επιχειρήσεων σε κάτι άλλο από αυτό το ανάλγητο που είναι σήμερα τότε θα μπορούσαμε να ελπίζουμε σε κάτι καλύτερο.
Αντίθετα σήμερα η ΕΕ κυριαρχείται από την επιχειρηματική κουλτούρα, την σκληρή επιχειρηματική κουλτούρα όπως φαίνεται από τις προσπάθειες της επιτροπής να περάσει μέτρα όπως το 65ωρο. Η κατεύθυνση που κοιτάνε είναι 180 μοίρες αντίθετη.
Έτσι δεν πάμε πουθενά, ο αμερικανικός καπιταλισμός, νομίζω ότι αρχίζει σιγά, σιγά να ξεφουσκώνει..
Η περιγραφή είναι ευστοχότατη.
Το Project έχει κολλήσει.
Το ανησυχητικό είναι ότι η αμφισβήτηση έρχεται από διαφορετικές πλευρές με διαφορετικές στοχεύσεις,και ας μου επιτραπεί αυτό δεν είναι καθόλου καθαρό στα σχόλια των ιστολογίων και ΄των εφημερίδων.
Με κάποια έννοια έχουμε παραλυτική κρίση,χωρίς σαφή έξοδο.Δυνητικά αυτή κρίση μπορεί να παγώσει τα πράγματα εδώ,το οποίο εξ ορισμού είναι πολύ επικίνδυνο
Στην ουσία τέμνονται διαφορετικά διλλήματα τα οποία μεταφράζονται λάθος σε ένα ΟΧΙ
Πολυ ή λίγο Ευρώπη?
Οικονομική ή Πολιτική Ευρώπη?
Συντηρητική Προοδευτική Ευρώπή
Το ΟΧΙ των Ιρλανδών μαζί με την εντυπωσιακή αποχή,σηματοδοτεί περισσότερο μια αμηχανία,παρά μια απόρριψη.
Το μεγάλο πρόβλημα της ευρώπης είναι ότι δεν υπάρχει κανένα πρόγραμμα "προοδευτικού προσανατολισμού" υιοθετούμενο από ένα πλέγμα ευρωπάικών δυνάμεων.
Για να γίνω συγκεκριμμένος ,δεν συμμερίζομαι καθόλου την ευφορία του Ριζοσπάστη και λιγώτερο της Αυγής για το ΟΧΙ.Οι τύποι δεν πηραν χαμπάρι ότι το πιο ακραία φιλοαμερικανικά στοιχεία πανυγήριζαν επίσης.
Οπως έχουμε συμφωνήσει ,δυστυχώς δεν υπάρχει μια απλή ορατή διαδρομή.Ψηλαφούμε αναγκαστικά μίγματα πολιτικών.
http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathremote_1_17/06/2008_237466
Στο λινκ αυτό ο Κον Βεντιτ ,εκφράζει την ανίδραση του στο οχι των Ιρλανδων.
Πολύ Ενδιαφέρον και πολύ μακρυά από μια άδολη χαρά για το ΟΧΙ
Στα τέλη της δεκαετίας του '90 παρακολουθώντας τη διάλεξη Βέλγου, Γενικού Διευθυντή σε ΓΔ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μας έλεγε ότι η μόνη χώρα στην οποία αισθανόταν χαρούμενος όταν μπαίνει σε ταξί ήταν η Ιρλανδία. Κι αυτό γιατί σε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, οι ταξιτζήδες μόλις μάθαιναν την ιδιότητά του άρχιζαν τα παράπονα (στην καλύτερη περίπτωση...). Στην Ιρλανδία αντίθετα του έδειχναν χαρούμενοι τα έργα τα οποία έχουν γίνει με συγχρηματοδότηση της Ε.Ε. και -σε κάποιες περιπτώσεις- του κέρναγαν την κούρσα! Το όχι των Ιρλανδών δεν ήταν οποιοδήποτε όχι από μια χώρα με έντονη παράδοση ευρωσκεπτικισμού. Προερχόταν από μια χώρα παραδοσιακά φιλο-ευρωπαϊκή.Κι αυτό δεν μπορεί να είναι τυχαίο. Νομίζω ότι οι δυο παράγοντες που επισημαίνει o HS εξηγούν σε μεγάλο βαθμό τη μεταστροφή του κλίματος τα τελευταία χρόνια και την έλλειψη προσδοκιών των ευρωπαίων πολιτών γι α το ενωσιακό εγχείρημα. Χρειάζεται ένα νέο όραμα για την Ευρώπη και το όραμα αυτό δεν μπορεί να έχει να κάνει μόνο με τον ανταγωνισμό και τις επιχειρήσεις αλλά με τους πολίτες, τα δικαιώματα και την ποιότητα ζωής τους. Αυτό το ¨Νέο Μάαστριχτ¨ που προτείνει ο greek rider θα μπορούσε να δώσει μια νέα ώθηση στην Ευρώπη. Απομένει να δούμε ποιός θα μπορούσε να του προσδώσει περιεχόμενο και -ακόμα περισσότερο- να το υλοποιήσει σε μια Ευρωπαϊκή Ένωση που στην παρούσα φάση φαίνεται να αφουγκράζεται λιγότερο τις φωνές των πολιτών της και περισσότερο τα ισχυρά λόμπι που κατοικοεδρεύουν στα πέριξ των Βρυξελλών και έχουν σταθερά το πάνω χέρι στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής ατζέντας.
Δημοσίευση σχολίου