Γενικώς, η εννοιολόγηση της "κοινής λογικής" αποτελεί δύσκολο (μάλλον άσκοπο!) διανοητικό εγχείρημα. Στο σύγχρονο πολιτικό λεξιλόγιο, η "κοινή λογική" τείνει να ταυτιστεί με ό,τι η πολιτική ελίτ θεωρεί ορθό, αναγκαίο ή/και δίκαιο, ή ακριβέστερα -πολιτικώς- βολικό. Κατά κανόνα, η τακτική της επίκλησης της κοινής λογικής στοχεύει στην πολιτική - οικονομική, συχνά ηθική, τεκμηρίωση του πολιτικού λόγου. Στην σημερινή συγκυρία, η ψευδαίσθηση της (πολιτικής) κοινής λογικής κατέχει κεντρική θέση στο ευρύτερο κοινωνικοπολιτικό λογοπλαίσιο που "παράγει" η οικονομική κρίση.
Έτσι, όταν π.χ ο κ. Καραμανλής δηλώνει ότι είναι προτιμότερη η μείωση του εβδομαδιαίου εργάσιμου χρόνου συγκριτικά με τις απολύσεις εκκινεί με το πολιτικό και "ηθικό" πλεονέκτημα της "κοινής λογικής".Γι' αυτή την "κοινή λογική" δεν υπάρχουν εναλλακτικές επιλογές και (ψευτο)διλήμματα: μειωμένο ωράριο και χαμηλότερος μισθός είναι σαφώς προτιμότερα από την απόλυση. Ομοίως, η επιλογή της επισφαλούς (βλ. και ανασφάλιστης) εργασίας έναντι της ανεργίας τεκμηριώνεται με την ίδια λογική.
Έτσι, όταν π.χ ο κ. Καραμανλής δηλώνει ότι είναι προτιμότερη η μείωση του εβδομαδιαίου εργάσιμου χρόνου συγκριτικά με τις απολύσεις εκκινεί με το πολιτικό και "ηθικό" πλεονέκτημα της "κοινής λογικής".Γι' αυτή την "κοινή λογική" δεν υπάρχουν εναλλακτικές επιλογές και (ψευτο)διλήμματα: μειωμένο ωράριο και χαμηλότερος μισθός είναι σαφώς προτιμότερα από την απόλυση. Ομοίως, η επιλογή της επισφαλούς (βλ. και ανασφάλιστης) εργασίας έναντι της ανεργίας τεκμηριώνεται με την ίδια λογική.
Υπό αυτή την έννοια, η πολιτική κοινή λογική αναπόφευκτα οδηγεί σε ένα επικίνδυνο "σχετικισμό": τα 350€ είναι καλύτερα από τα 0€ ,πολύ περισσότερο τα 700€ είναι πολύ καλύτερα από τα 350€. Ανάλογα, οι αναγκαστικές άδειες, οι μειώσεις μισθών και το "μισό ένσημο" είναι προτιμότερα από την απόλυση και το επίδομα ανεργίας. Αυτή η βολική λογική της πολιτικής του...συρμού προσφέρει επαρκή αιτιολόγηση για την "κοινωνικοποίηση" του κόστους της κρίσης εις βάρος των πιο ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Με αυτόν τον τρόπο -άλλωστε- τεκμηριώνεται και η προσπάθεια διασφάλισης κοινωνικής συναίνεσης.
Σ' αυτό το πλαίσιο των διλημμάτων, η "αναγκαστική-σιωπηρή συναίνεση" των εργαζομένων τις περισσότερες φορές θεωρείται δεδομένη και ορθολογική. Για να χρησιμοποιήσω μία "κινηματογραφική υπερβολή", η κοινή λογική των κυβερνώντων -συχνά- θυμίζει τη λογική του Δον Κολρεόνε στο Νονό, όταν λέει τη μνημειώδη ατάκα: I'm gonna make him an offer he can't refuse...
Y.Γ. Τελικά με ποια κοινή λογική, μετά από 5 χρόνια κυβέρνησης μεταρρυθμιστών, στη διάρκεια της μεγαλύτερης μεταπολεμικής οικονομικής κρίσης είμαστε αναγκασμένοι να εφαρμόζουμε πρόγραμμα αυστηρής λιτότητας?
Σ' αυτό το πλαίσιο των διλημμάτων, η "αναγκαστική-σιωπηρή συναίνεση" των εργαζομένων τις περισσότερες φορές θεωρείται δεδομένη και ορθολογική. Για να χρησιμοποιήσω μία "κινηματογραφική υπερβολή", η κοινή λογική των κυβερνώντων -συχνά- θυμίζει τη λογική του Δον Κολρεόνε στο Νονό, όταν λέει τη μνημειώδη ατάκα: I'm gonna make him an offer he can't refuse...
Y.Γ. Τελικά με ποια κοινή λογική, μετά από 5 χρόνια κυβέρνησης μεταρρυθμιστών, στη διάρκεια της μεγαλύτερης μεταπολεμικής οικονομικής κρίσης είμαστε αναγκασμένοι να εφαρμόζουμε πρόγραμμα αυστηρής λιτότητας?
9 comments:
Πασχάλη καλημέρα και καλή Κυριακή.
Νομίζω ότι οι πολιτικές λιτότητας είναι το μόνο που μπορούν να κάνουμε εφόσον δεν έχουμε νομισματική πολιτική, δεν έχουμε μέσα επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής και δεσμευόμαστε από διάφορες αρχές στα πλαίσια της ΕΕ.
Είναι σαφές ότι τα ίδια ισχύουν και για άλλους Ευρωπαίους.
Συνεπώς θα ήταν χρήσιμο να βλέπαμε μια αλλαγή κατεύθυνσης από την ίδια την ΕΕ προς ένα άλλο πολύ πιο κοινωνικό μοντέλο.
Νομίζω ότι τώρα σχεδόν το υποψιάζονται ότι πρέπει να αλλάξουν πορεία...
Η κοινή λογική είναι η λογική του ασπρο-μαύρο, η λογική του μαζί μας ή εναντίον μας, η λογική που δεν μπορεί να κάνει διακρίσεις και απλώς συγκαλύπτει την πολιτική του αυτονόητου (που στην Ελλάδα δεν υπαρχει). Ο πρωθυπουργός γίνεται απλώς και μόνο ένας βαθιά συντηριτικός απολογητής των μέτρων της κυβέρνησης που προσπαθεί να πείσει ότι η απουσία σχεδίου είναι ενδεδυμένη με τον μανδύα της κοινής λογικής.
Δυστυχώς έχεις δίκιο. Η κοινή λογική που περιγράφεις έχει γίνει αυτονόητη σε όλη την Ευρώπη. Στη Γαλλία που έχω πρόχειρη ας πούμε, όλη η σύγκριση του Σαρκοζύ γίνεται με τους χειρότερα αμειβόμενους, τους οποίους προσπαθεί να στρέψει εναντίον των φυσιολογικά αμειβόμενων. Ποτέ όμως το αντίθετο. Η μόνη ευκταία εξίσωση δηλαδή είναι προς τα κάτω. Το αντίθετο δεν μας έχει περάσει απ'το μυαλό.
Πασχάλη, η «κοινή λογική»… είναι η λογική του ισχυρού.
Θα ήθελα να αντιστρεψω το ερωτημα σου, λέγοντας ποια προστασία παρέχουν στους εργαζόμενους αυτοί που οφείλουν να τους προστατευσουν; Δηλαδή τα συνδικάτα;
Αυτη την στιγμή οι εργαζόμενοι βρισκονται μεταξύ Σκυλας και Χαρυβδης. Και η Σκύλα ή η Χαρυβδη(διαλεγουμε και παιρνουμε , μικρή σημασία έχει), είναι οι φυσικοί τους συμμαχοι, οι φυσικοί τους προστάτες. Ενας διασπασμένος, κρατικοεξαρτημένος, ξεπουλημένος, έως ανυπαρκτος συντεχνιακός συνδικαλισμός, που απλά …πετάει κορώνες για τηλεοπτική κατανάλωση.
Υπάρχει ενας σοβαρός άνθρωπος που να πιστευει ότι είτε το πρωτοβάθμιο, είτε τα δευτεροβάθμια συνδικαλιστικά τους όργανα μπορούν να τους προσφέρουν οποιαδήποτε διεξοδο αντιδρασης.
Αυτό το άγιο 2%, που θεσμοθετήθηκε και σιγά σιγά το τρώει και αυτό η Δικαιοσύνη και οι προσφατες δικάστικές αποφάσεις, ακόμα και αυτό χαριστηκε, δεν κατακτήθηκε. Πότε είχαμε στην Ελλαδα της μεταπολιτευσης, ένα ισχυρό συνδικαλιστικό διχτυ; Τι περιμένουμε τώρα; Όλοι πληρώνουμε τώρα την αφροσύνη των καλών ημερων.
Όταν ο κ. Μυλωνάς, μίλαγε για την Ζώνη Ελευθέρων Συναλλαγών, και η ΓΣΕΕ, το αντιμετώπιζε με δελτία τύπου, τώρα δεν θα μας έλεγε …τι να κάνουμε ρε παιδιά;;;
Έχει έναν ενδιαφέρον, προσωπικά θεωρώ πολύ μεγάλο, το τι γίνεται αυτήν την στιγμή στην Β. Ελλάδα (ΣΒΒΕ) και τι γίνεται στην υπόλοιπη (ΣΕΒ).
Μακρυά απο εμενα, η αγιοποίηση οποιουδήποτε, είτε εργοδότη είτε εργαζομένου. Αλλά κάποτε πρέπει να ερθει η ώρα για να καταδικασουμε την αλητεία, να μιλήσουμε και για την ευφυία. Όταν ο ΣΒΒΕ, γίνεται ο Νονός, ας πουμε ότι ο ΣΕΒ, είναι αρκετά ευφυής για να μην καταστρατηγήσει την συλλογική σύμβαση που προβλέπει αύξηση 5, 5%, για το 2009. Δεν έχω τα στοιχεία για κάθε χώρα της ΕΕ-27,αλλά ο μέσος όρος αυξήσεων στις φετινές συλλογικές συμβάσεις κινείται στο 2%.
Κάποιοι απλά βλέπουν λίγο πιο μακριά. Και δυστυχώς δεν ειναι οι φυσικοί συμμαχοι, αλλά οι φυσικοί εχθροί.
Το Κράτος...απλά λαικίζει. Ο Νομος για την ελαστικοποιηση, ξεκιναει απο την εποχή Μητσοτάκη με τον Δρώντα κ. Μάνο, περνάει και επαναδιαμορφώνεται επι εποχής Σημίτη, βάζοντας κάποιοες προυποθέσεις και συνεχίζει επι εποχής Καραμανλή, με μικροεπεμβάσεις. Τι λόγο είχε ο Καραμανλής να μιλήσει για αυτό;
Τι λογο είχε περα απο το να κλεισει το μάτι...στην κοινή λογική κάποιων;
Το κακό είναι για άλλη μια φορά διαστρεβλώνεται το νόημα των λέξεων: κοινή λογική θα έπρεπε να είναι η λογική των πολλών και όχι των ισχυρών.
Η λογική, δηλαδή, που θα έλεγε ότι αν εγώ έχω επί πολλά χρόνια υψηλότατο εισόδημα, όταν αυτό περιοριστεί και μάλιστα απότομα, καταφεύγω σε ό,τι έβγαλα για να βιοπορίσω και να ρίξω και λεφτά στη δουλειά μου για να συνεχίσει να μου αποδίδει και να ορθοποδήσει. Αυτό θα έκανε ο καθένας μας, αυτό θεωρώ "κοινή λογική" και αυτή την "κοινή λογική" θα έπρεπε να υπερασπιστούν -ρποβάλλοντάς την- τα συνδικάτα, τα κόμματα, η κοινωνία των πολιτών, ο καθένας μας.
Γιατί για μένα δεν υπάρχει "κοινή λογική"; Προφανώς γιατί η λογική είναι εντελώς υποκειμενική και επομένως δεν μπορεί να είναι κοινή. Διαφορετικά κριτήρια: πολιτικές, συνέχειες και ασυνέχειες, αφηγήσεις, γεωγραφικά, εδαφικά ακόμα και θρησκευτικά κριτήρια...πάντως άλλα πράγματα. Εγω θα έλεγα οτι η πολιτική του συρμού απλά είναι μια λογική χωρίς 'κοινό νου'...κι αυτό είναι και ήταν πάντα το πρόβλημα...όχι η λογική αλλά ο νούς. Αυτός που ξέρει να αναδιανέμει, να επαναπροσαρμόζει και να εξισορροπεί μια σειρά πραγμάτων (κοινωνικό-οικονομικό-πολιτικών). Αυτό θα μπορούσε φυσικά να γίνεται όταν ένα κράτος λειτουργούσε Πολιτικά βάζοντας στο τραπέζι τα ζητήματα όχι με σκοπιμότητες συμφέροντος που ευνοεί το υπάρχον πολιτικό σύστημα αλλά σκοπιμότητες που αποφασίζονται με "κοινό νού" γιατί μόνο έτσι ένα σύστημα θα μπορούσε να είναι δίκαιο. Μέχρι τότε θα βολοδέρνουμε ανάμεσα σε λαικιστές και λαικιστές ή το πολύ-πολύ σε επαγγελματίες ή επαγγελματίες....
Καλημέρα φίλοι μου,
περί κοινής λογικής και δημόσιας σπατάλης οι τελευταίες μας συζητήσεις...Δείτε το σημερινό κείμενο του Μανδραβέλη στην Καθημερινή για την προετοιμασία πρόσληψης 1300 αγροφυλάκων....!
Συγγνώμη που δεν είμαι συνεπής στον σχολιασμό αυτής της ανάρτησης...Είμαι εξωτερικό και έχω ελάχιστο χρόνο για ιντερνετ..:)
http://tractacustitus.wordpress.com/
Ένα blog αφιερωμένο σε urban artists: Ο υπέρτατος σκοπός είναι να ενώσω διαφορετικές σταγόνες από τον χώρο της τέχνης ώστε να δημιουργήσουμε ένα ενιαίο, αδιαίρετο και διαχρονικό ποτάμι, γένος άπειρων divine drops.
Λυπάμαι που θα διαφωνήσω, αλλά όσα περιγράφεις δεν εμπίπτουν ΚΑΘΟΛΟΥ στην κοινή λογική. Η κοινή λογική εμπεριέχει πολλά περισσοτερα από το 1+1=2... περιέχει όλα τα αποστάγματα της λαικής σοφίας, περιέχει έννοιες "λογικής" και όχι μαθηματικών. Με το δικό σου σκεπτικό, θα ήταν κοινή λογική να ...κατέβεις στο δρόμο από το ...παράθυρο του 3ου ορόφου, δεδομένου ότι η απόσταση είναι μικρότερη από το να κατέβεις από τις ...σκάλες. Αυτ΄'ος ο τρόπος σκέψης είναι η σχιζοφρένεια, όχι η κοινή λογική.
Αντίθετα, υπονομεύεις μιά λέξη (και ένα νόημα) αρκετά σαφές μέχρι σήμερα, ταυτίζοντάς το με πράξεις που δεν έχουν σχέση με αυτό. Συνηθες στους προπαγανδιστές, μέθοδος σίγουρη, δοκιμασμένη, σε εκείνα τα σκοτεινά χρόνια του μέσου του προηγούμενου αιώνα... προς θεού δεν υπονοώ ότι το κάνεις επίτηδες, αλλά ο "εμπλουτισμός" λέξεων με νέα νοήματα, είναι ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΣ! (βλέπε που έχει καταντήσει ο όρος "αριστερά").
Η επίκληση της κοινής λογικής είναι έξω και πέρα από την πολιτική. Και αν σήμερα οι πολιτικοί την επικαλούνται, δεν σημαίνει ότι ταυτίζεται με αυτά που θέλουν να δικαιολογήσουν.
Η επίκληση της κοινής λογικής προέρχεται από το αγγλοσαξονικό common sense... (γιά το οποίο οι ίδιοι συμπληρώνουν ότι "is the least common thing in the world").
Και, φίλε fidelio, κάθε άλλο από την λογική του ασπρο-μαύρο είναι η κοινή λογική...
Δημοσίευση σχολίου