Στις 'ώριμες' δημοκρατίες με υψηλό επίπεδο θεσμικής διαφάνειας και ανεξαρτησίας, ισχυρό βαθμό κοινωνικής λογοδοσίας, παραγωγικά πολιτικά συστήματα, διευρυμένη εσωκομματική δημοκρατία και διάχυτη δημοκρατική κουλτούρα, η δημόσια πολιτική διαφωνία και η διατύπωση 'αντισυμβατικού' πολιτικού λόγου εκ μέρους δημοσίων πολιτικών προσώπων αποτελεί σύνηθες φαινόμενο και ουδόλως συνιστά είδηση. Αντιθέτως, στη δική μας πολιτική παράδοση η δημόσια διαφωνία αποκτά υπερβολική - μάλλον αρνητική - δημοσιότητα και μετατρέπει αυτόματα αυτόν που την διατυπώνει σε πολιτική καρικατούρα! Π.χ, όσοι βουλευτές επιδιώκουν να αντιπαρατεθούν με εδραιωμένες αντιλήψεις και πολιτικές πρακτικές που επικυριαρχούν στη 'λογική' και την πολιτική 'νοοτροπία' των κομμάτων τους, αναλαμβάνουν τον κίνδυνο - μετά την πρόσκαιρη και συγκυριακή δημοσιότητα- της πολιτικής περιθωριοποίησης και της κομματικής αδρανοποίησης. Ωστόσο, το φαινόμενο δεν αποτυπώνει μόνο τη μειωμένη εσωκομματική δημοκρατία και την έλλειψη πολιτικής κουλτούρας διαλόγου και διαφωνίας, αλλά αποτελεί μία δυσάρεστη όψη ενός πλέγματος θεσμικών, πολιτικών και κοινωνικών αδυναμιών. Λόγου χάρη, - η θεσμική ανεπάρκεια του κοινοβουλίου και η de facto 'ομηρία' του στην εκτελεστική εξουσία συντείνει στην απίσχνανση των κινήτρων για διατύπωση 'ετερόδοξου' πολιτικού λόγου. Η διάχυτη πολιτική κουλτούρα που υπαγορεύει την άκριτη υποταγή στην επίσημη κομματική 'ορθοδοξία' διαμορφώνει ένα σκληρό, άκαμπτο και ασφυκτικό πολιτικό πλαίσιο που αποτρέπει τους βουλευτές να 'βουλεύονται'. Η δαμόκλειος σπάθη του πολιτικού κόστους και του πιθανού απομονωτισμού συντείνει στην αναποτελεσματική περιχαράκωση των βουλευτών στα συνήθη κομματικά στερεότυπα
- Η 'βολή' της εξουσίας συντείνει στον πολιτικό ευνουχισμό και στον ακρωτηριασμό της ελεύθερης βούλησης. Διόλου απροσδόκητα, οι 'αιρετικοί' πολιτικοί αναδύονται σε συνθήκες απώλειας εξουσίας ή κομματικού παραγκωνισμού.
- Η προνομιακή κρατική μεταχείριση των πολιτικών προσώπων και το υψηλό κοινωνικό status δημιουργούν ισχυρά κίνητρα αναπαραγωγής και διαιώνισης της πολιτικής/κοινωνικής θέσης. Διόλου τυχαία, η ψηφοθηρία και η επίμονη προετοιμασία για την 'ομαλή' επανεκλογή αποδυναμώνουν τα κίνητρα για πολιτική σύγκρουση με αναχρονιστικές νοοτροπίες, στερεότυπα και κατεστημένα συμφέροντα.
- Η επιμονή στην παλαιοκομματικού τύπου (πελατειακοί δεσμοί, δικηγορίστικος και ασαφής πολιτικός λόγος κτλ) επικοινωνία πολιτικών - πολιτών (με μερίδιο ευθύνης και στα δύο μέρη) διαμορφώνει απόμακρες σχέσεις εξάρτησης και συμφερόντων, δίχως παραγωγικά αποτελέσματα και κοινωνική προστιθέμενη αξία (αναμφίβολα, ο πολιτικός αρέσκεται να κολακεύει τον λαό παρά να τον νουθετεί).
Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, το ερώτημα του τίτλου απευθύνεται πρός όλους: θεσμούς, πολιτικό σύστημα, κοινωνία, πολιτικούς και πολίτες...
Αναρτήσεις
5 comments:
(νομίζω οτι ταιριάζει σαν σχόλιο στο post που ανέρτησες)
Τρίτη, 18 Δεκέμβριος 2007
ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΛΙΚΟ
O Φρόυντ είχε γράψει κάποτε οτι υπάρχουν τρείς ανυπόφορες θέσεις,τρία αδύνατα έργα για τον άνθρωπο: η διακυβέρνηση,η διαπαιδαγώγηση και η ψυχανάλυση. Ο μεγαλύτερος διάδοχος του, ο Λακάν έγραψε κάποια χρόνια μετά οτι υπάρχουν γύρω μας αδηφάγα πράγματα, όπως η τηλεόραση πχ, στα οποία πολλοί αφήνονται να καταβροχθιστούν,και μάλιστα επινοούν για λογαριασμό τους ένα ενδιαφέρον, γι'αυτό που βλέπουν.
Καλό είναι να συνδέσουμε για λίγο στο μυαλό μας και να επεξεργαστούμε αυτές τις δύο θεωρήσεις των μεγαλύτερων στην ιστορία ειδικών της ατομικής και συλλογικής νεύρωσης...
Δύσκολο πράγμα να κυβερνάς, να λαμβάνεις αποφάσεις για τις ζωές άλλων, να μεριμνάς, να προβλέπεις. Κανέις όμως δεν επιβάλλει σε κανέναν Μαγγίνα ή Καραμανλή να αφήσουν την θαλπωρή των σπιτιών τους και τα παιδάκια τους, για να ... φροντίζουν και να υπηρετούν εμάς τους υπόλοιπους!
Καλό όμως είναι, με την συγκυρία του δήθεν κοινωνικού τρόμου για τα χρόνια της απόσυρσης απο την εργασία , να απαλλαγούμε απο στατιστικές μυθοπλασίες γύρω απο τον μέσο άνθρωπο και την κοινή λογική: ποιός είναι ο μέσος πολίτης; Εγώ, εσείς, ο θυρωρός μας ή ο Υπουργός Απασχόλησης; Κανένας δεν είναι όμοιος με τον άλλο,κανένας δεν έχει τις ίδιες φοβίες,τα ίδια άγχη....
Για να καταλήξω κάπου: ένας αμέτρητος αριθμός εθελοντών θέλει να βοηθήσει τους υπόλοιπους, σε αυτη την ζωή( πχ ,νομίζαμε οτι δεν υπάρχει πιο αδηφάγο τέρας απο την Θρησκεία,αλλά τελικά η Πολιτική φαίνεται να υπερτερεί). Το να προτείνει λοιπόν κάποιος στους ανθρώπους βοήθεια(πχ, λύνοντας το Ασφαλιστικό) σημαίνει σίγουρη εξασφάλιση υστεροφημίας και ίσως επιτυχίας. Το να βοήθησει όμως πραγματικά, είναι πολύ δύσκολο....
Γι΄αυτό κάποτε πρότεινα να μπούν αρκετοί ικανοί Ψυχίατροι ή Κοινωνικοί Ψυχοθεραπευτές στην Πολιτική(ούτως ή άλλως αυτοί έχουν μια δόση αλτρουισμού και βοήθειας για τον συνάνθρωπο τους, τουλάχιστον όσοι δεν έκαναν καθαρά εμπορευματικό ,το λειτούργημα τους) :μόνο έτσι θα μπορέσει η Πολιτική να ξεφύγει απο την προσποιητή προσφορά της στον καθένα μας.
(το βιβλίο που προτείνεις,είναι νοηματοδότης)
Τετάρτη, 24 Οκτώβριος 2007
ΔΟΜΙΚΟ ΕΚΚΡΕΜΕΣ
Υπάρχει μια αυταπάτη που πρέπει να εξαλείψουμε:της ικανότητας οργάνωσης και ορθολογικού σχεδιασμού της κοινωνίας.Οι σχέσεις εξουσίας και οι οικονομικές σχέσεις είναι ετσι δομημένες ,που δεν μπορούν να υπερβούν η μία την άλλη.Κόμματα και επιχειρήσεις δρουν με ιδιοκτησιακή(κτητική) και αχαλίνωτη θέσμιση,κυταρροποιώντας την δυναμική των όποιων εξωγενών αντιστάσεων: στεγανοποιούνται και ταυτόχρονα αυτομαραζώνουν.
Ζούμε σε εποχή αναρχης ταξικής καθετοποίησης της κοινωνίας: πυρηνική κατάληξη,αποτελεί η μορφοποίηση της μεσαίας τάξης, και η δυνατότητα παρέμβασης των ανοδικοκαθοδικών μελών της (πολίτες σε ταλάντωση) ,στην εξουσιαστική δομή .
Απο τον Πλάτωνα ως τον Μαρξ, η συλλογικότητα δεν υπήρξε ζητούμενο δημοκρατικής σχηματοποίησης,αλλά μάγμα κοινωνικής φαντασίωσης(θρεμμένος με την Διαλεκτική, ο Μαρξ ήξερε γιατί ηταν ανέφικτη η ένωση του προλεταριάτου).
Κοινώς: κομματικά μορφώματα, όπως το ΠΑΣΟΚ στην Ελλάδα, εχουν ημερομηνία λήξη πρός την ιστορική τροχιά τους,καθώς είναι δορυφόροι της αυτοτροφοδοτούμενης κοινωνικοοικονομικής ανισότητας( ενα κόμμα εξουσίας, ιδρύεται μεν για να παρέχει κοινωνική δικαιοσύνη,αλλά συμβάλλει στην ανισοκατανομή ευκαιριών,αφού αποτελέι εξ'ορισμού στεγανοποιημένο φορέα κοινωνικής δράσης.
Μια αποσπασματική διαχείριση της εξουσίας,μέσω κομματικου καθεστωτισμού(σταλινικού ή καστρικού τύπου) μπορεί, υπο προυποθέσεις να απο-ενοχοποιήσει στην κοινωνική συνείδηση την στεγανότητα του συλλογικού φορέα,σε όρια εξώφθαλμα αντιδημοκρατικά και καταστροφικά( ναζισμός).
Η Ελλάδα, έζησε επι δεκαετίας '80, το φαινόμενο της κοινωνικοποίησης ατομικών οραμάτων και της εξατομίκευσης συλλογικών στόχων(η αποτυχία του Ανδρέα να μοιράσει πλούτο δίκαια, μιας και δεν φρόντισε πρώτα να τον αυξήσει και πραγματικά,εκτός απο ονομαστικά).
Δεν μπορούμε να έχουμε λύση πριν θέσουμε το πρόβλημα.Και δεν μπορούμε να έχουμε πρόβλημα, αν δεν υπάρχει πρώτα.Σε αυτή την χώρα,είναι περισσότεροι αυτοί που κατασκευάζουν προβλήματα με τις ατομικές τους συμπεριφορές, απο αυτούς που λύνουν αληθινά προβλήματα,κινητοποιώντας συλλογικές δράσεις.
Ο ελεύθερος λόγος έχει γίνει στερεότυπο. Η διαφωνία έχει γίνει σύγκρουση και ο διάλογος έχει γίνει μονόλογος. Αυτό το έχω ονομάσει σε όλα τα επίπεδα της ζωής:"Σπασμένες Επικοινωνίες" http://greekrider.blogspot.com/2008/03/blog-post.html
Καλά τα γράφεις, συνέχισε.
Εlias,
οι παρατηρήσεις σου έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Η προσέγγιση του θέματος με επιστημονικά εργαλεία μίας διαφορετικής 'πειθαρχείας' διακρίνονται από πρωτοτυπία και εγείρουν ζητήματα προς προβληματισμό (βλ. την είσοδο ψυχιάτρων και κοινωνικών ψυχοθεραπευτών στην πολιτική). Αλήθεια, πόσο διατεθειμένοι είναι να εισπηδήσουν από τη θεραπεία του ατομικού στη θεραπεία του συλλογικού και πόσο εύκολο είναι να έχει αποτελέσματα μία τέτοια ενέργεια?
greek rider, πολύ καλό το ποστ. Μάλιστα, διάβασα με πολύ ενδιαφέρον την τελευταία σου ανάρτηση και τη συζήτηση που ακολούθησε...Ωραία θεματική και δημιουργικός προβληματισμός. Οπότε ανταποδίδω 'καλά τα γράφεις, συνέχισε' :)
Καθε εξουσια δενεται ή ειναι δεμενη με επιχειρηματικα συμφεροντα και θεωρω (με μια υπερβολη ειναι αληθεια) πως αυτο ειναι ορισμος για καθε εξουσια.
Αρα η καθε προσπαθεια για περισσοτερη δημοκρατια και βελτιωση θεσμων και πρακτικων γενικα, πρεπει να ξεκινησει απο τα κατω.
Συνειδητοποιημενοι και κομματικα ανενταχτοι πολιτες μπορουν να εγγυηθουν και να προωθησουν ποιοτικες αναβαθμισεις του πολιτευματος μας.
Δικαιωμα για δυο μονο θητειες των βουλευτων, ενοποιημενο ψηφοδελτιο (και οχι κομματικο) οπου ολοι οι ενδιαφερομενοι υποψηφιοι αναγραφονται με αλφαβητικη και οχι κομματικη σειρα ειναι δυο (και οχι μονον) παραδειγματα που μπορουν να αμβλυνουν πολλα απο τα σημερινα προβληματα και δυσλειτουργιες της κοινοβουλευτικης δημοκρατιας μας, που αναφερεις και αναλυεις με ιδιαιτερα ενδιαφεροντα τροπο, φιλε μου.
Δημοσίευση σχολίου