H εθνική μας ντόπα!

Ποιο είναι το ισχυρότερο εθνικό διεγερτικό; Τι είναι αυτό που μπορεί να διεγείρει το συλλογικό μας υποσυνείδητο; Τι θα μπορούσε να αποκαλεστεί ως το "εθνικό ναρκωτικό"; Προς αποφυγή πολύπλοκων στοχασμών και αναλύσεων σας παραπέμπω στην μικρότερη, περιεκτικότερη και αντιπροσωπευτικότερη απάντηση. Θυμηθείτε δυο στιχάκια του αγαπημένου τραγουδοποιού Δ. Σαββόπουλου: ...η Ελλάδα που αντιστέκεται...η Ελλάδα που επιμένει....Λίγες μόνο λέξεις περιέχουν το ηθικό και ψυχολογικό υπόβαθρο της ιστορικής και πολιτισμικής μας κληρονομιάς, τη μυθοποιημένη - αρχαία και σύγχρονη - Ελλάδα της αντίστασης. Η εθνική αναπαράσταση της βιβλικής εικόνας του Δαυίδ και του Γολιάθ: η μικρή και αδύναμη χώρα που ορθώνει το ανάστημά της απέναντι στους ισχυρούς που επιβουλεύονται τα δίκαιά της, αντιστέκεται, επιμένει και, τελικά, νικάει. Αυτή είναι η 'εθνική μας ντόπα'! Άδικα; Ασφαλώς όχι...Ουδείς μπορεί να μη νιώθει εθνικά υπερήφανος γι' αυτό το χαρακτηριστικό της ιστορικής και πολιτισμικής μας παράδοσης. Όμως, προσοχή, υπάρχει μείζον πρόβλημα όταν η σύγχρονη εθνική στόχευση και η ερμηνεία πολιτικών και κοινωνικών καταστάσεων του παρόντος ανάγονται αποκλειστικά στο μυθοποιημένο παρελθόν. Τότε δημιουργούνται εσφαλμένες αντιλήψεις και αναπότρεπτες στρεβλώσεις. Λόγου χάρη, δείτε πώς η συλλογική εθνική μας κουλτούρα επιτρέπει -σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό- σε μία κοινωνικά ανάλγητη και ερασιτεχνική κυβέρνηση να επαίρεται για τον απύθμενο πατριωτισμό της, διότι έπραξε το αυτονόητο και αντιστάθηκε στις πιέσεις του αμερικανικού παράγοντα στην πρόσφατη Σύνοδο του ΝΑΤΟ. Κι όμως, έστω κι αν δεν έχει λυθεί το πρόβλημα με τη γείτονα, μία επίσημη διαφωνία με τις Η.Π.Α μπορεί να προκαλέσει ενθουσιασμό και εθνική υπερηφάνεια. Αναμφίβολα, όμως, η πιο αντιπροσωπευτική εκδήλωση του φαινομένου παρατηρείται στον επαγγελματικό αθλητισμό. Η αθλητική νίκη επενδύεται με εθνικά χαρακτηριστικά και εκδηλώνεται ως εθνική υπεροχή. Οι προσλαμβάνουσες παραστάσεις του κόσμου συνδέονται άρρηκτα με το μυθοποιημένο παρελθόν, παράγουν σύγχρονες φαντασιακές μυθοποιημένες εικόνες και διαμορφώνουν διάχυτα αισθήματα εθνικής υπερηφάνειας. Αυτό είναι κακό; Aσφαλώς όχι...Ο κόσμος έχει ανάγκη από επιτεύγματα, έχει ανάγκη να νιώσει εθνικά υπερήφανος προκειμένου να εκτονωθεί δημιουργικά και να αναθαρρέψει...Ωστόσο, προσοχή, το μείζον πρόβλημα είναι όταν αυτή η αντίληψη γίνεται εθνική στόχευση, εθνική στρατηγική, εθνική πολιτική! Η πολιτική υστερία για την κατασκευή ολυμπιονικών, τα σκανδαλώδη προνόμια των αθλητών που πετυχαίνουν εθνικές νίκες, η υποβάθμιση του ερασιτεχνικού αθλητισμού και η μυθοποίηση του επαγγελματισμού και του πρωταθλητισμού διαμορφώνουν μία εικονική πραγματικότητα, ένα εθνικό 'ναρκωτικό'. Ωστόσο, η εικονική πραγματικότητα αποκαλύπτεται καμία φορά και προκαλεί το εθνικό μας αίσθημα, δίκαια ή άδικα άραγε; Έτσι, λοιπόν, για τις υποθέσεις ντόπινγκ που μας 'συγκλονίζουν' κατά καιρούς μην ψάχνετε αλλού, αναζητήστε το κράτος, όπως διατείνεται κι ένας συμπαθής δημοσιογράφος (click here)!

Y.Γ. Πότε θα νιώσουμε εθνικά υπερήφανοι για το κοινωνικό κράτος, την παιδεία, την προστασία του περιβάλλοντος και των ανθωπίνων δικαιωμάτων, την ισότητα, τη δικαιοσύνη, την αξιοκρατία, την ποιότητα ζωής....?